ABD Başkanı Donald Trump koltuğuna oturduktan sonra görev yapan 93 bölge savcısından bir kısmını görevden aldı. Kalan 46’sının da geçen hafta istifasını istedi. Görevini bırakması istenen isimler arasında Reza Zarrab davası nedeniyle Türkiye kamuoyunun yakından tanıdığı Güney New York Bölge Savcısı Preet Bharara da vardı.
Aslında Trump seçildikten kısa süre sonra Bharara’yı New York’taki evinde kabul etmiş ve görevine devam etmesini istemişti. Demokrat Başkan Barack Obama tarafından atanan Bharara da bu talebi memnuniyetle karşıladığını açıklamıştı.
‘AYRILMADIM, KOVULDUM’
Ancak Trump, New York’taki evinin dinlendiğini iddia ettikten 2 gün sonra arasında Bharara’nın da olduğu savcıların görevini bırakmasını istedi. Bharara çağrıyı reddeti. Bunun üzerine Adalet Bakanı Jeff Sessions, milyar dolarlık davalar açmasıyla tanınan Bharara’yı görevden aldı. Kamuoyunun yakından takip ettiği davaların savcısı Bhrara da, ‘Ben istifa etmedim, kovuldum’ mesajıyla yaşananları duyurdu.
VEDASINI TV’LER CANLI YAYINLADI
Meslekdaşları Bharara’yı uğurlamak için büyük bir tören düzenledi. Görev yaptığı binanın kapısına dizilen onlarca hukukçu alkışlarla ünlü savcıya veda etti. Dakikalarca alkışladılar. Bu ilginç olayı birçok haber kanalı da canlı olarak yayımladı.
KİME MESAJ VERDİ?
Bharara, kovulmasından sonra şahsi twitter hesabından hukukun üstünlüğüne dair birçok mesaj paylaştı. Ama bunların içinde bir tanesi çok dikkat çekiciydi. Bharara, ‘’Bu arada Moreland Komisyonu’nun ne olması gerektiğini biliyorum’’ diye yazdı. Sıradan insanlar için hiçbir anlam ifade etmeyen bu kelimelerin şifresini hukuk çevreleri hemen çözdü. Bharara, New York’ta kamu görevlilerinin karıştığı bir yolsuzluk çetesini ortaya çıkarmak için kurulan ama sonra daha sonuç belli olmadan bir anda lağvedilen bir komisyonu hatırlatıyordu.
ENDİŞELENMEKTE HAKLILAR
Bharara’nın mesajındaki şifreleri çözmek için birkaç yıl geriye gitmek gerekiyor aslında. 2013’te üst düzey isimlerin de adının karıştığı yolsuzluk skandallarının arka arkaya patlak vermesinden sonra sonra New York Valisi Andrew Coumo, yaşananları araştırmak için bir komisyon kurulmasını emretti. 1907’de çıkarılan ve valilere yolsuzlukların araştırılması konusunda geniş yetkiler tanıyan Moreland Kanunu’na ithafen komisyonun adı ‘Moreland’ oldu.
25 HUKUKÇU ARAŞTIRDI
Temmuz 2013’te faaliyete başlayan komisyonun 25 üyesinin arasında eski ve ve halen görev yapan savcılar vardı. Geniş yetkilerle donatılan komisyon, istedikleri kişilerin ifadesini alıp, soruşturma açabiliyordu. Komisyon ilk raporunu Aralık 2013’te açıkladı. ‘’Parayı takip ederek soruşturmamızı daha da derinleştireceğiz’’ mesajı verdi. Ancak soruşturmalar henüz tamamlanmadan Nisan 2014’te Vali Coumo komisyonu lağvettiğini açıkladı. Vali, yolsuzluğu engellemek için daha sıkı önlemler konusunda eyalet yasa yapıcılarının uzlaşması nedeniyle bu kararı aldığını söyledi.
GAZETECİLER TATMİN OLMADI
Ancak New York gazeteleri, bu açıklamadan tatmin olmadı. Komisyon üyeleriyle yaptıkları görüşmelere dayanarak, yolsuzluk halkasının Coumo’nun yakın çevresine doğru genişlediğini yazdılar. İddialara göre soruşturmanın ucunun kendisine dokunacağından endişe eden Coumo, çalışmaları durdurmuştu.
BHARARA TUTUKLATTI
İşte burada Bharara devreye girdi. Moreland Komisyonu elde ettiği belgeler, el konulan bilgisayarlardan çıkan dökümanları ve alınan ifadeleri savcıya teslim etmek zorundaydı. Yani Bharara’ya… Kolları sıvayan Bharara, önce Eyalet Meclis Başkanı, yılların politikacısı Demokrat Sheldon Silver’ı 12 yıl hapse mahkum ettirdi. Ardından eyalet meclisinde Cumhuriyetçilerin lideri Dean Skelos’u 5 yıla… Bharara, bir soruşturma da Vali Coumo’nun en yakın adamı Joseph Percoco hakkında açmıştı. Gözlemciler Bharara’nın bundan sonraki hedefinin Vali olduğunu düşünüyordu. Ancak, soruşturmaları tamamlamaya nefesi yetmedi.
MESAJIN ADRESİ BELLİ
Acaba Bharara gizemli sözleriyle, ‘’İzin verilseydi ortaya çıkaracağım şeylerden korktular’’ mesajı mı veriyordu? Yoksa soruşturmanın yakın çevresine dokumasından endişe eden Vali Coumo gibi, Başkan Trump’ın da birşeylerden endişe ettğini mi ima ediyordu?
Gerek Bharara’yı yakından tanıyan isimler gerekse yolsuzluk konularını yakından takip eden hukuk çevreleri, Bharara’nın çok zeki olduğunda birleşiyor. Bu nedenle Bharara’nın mesajının gitmesi gereken yere gittiğini düşünüyor.
BİR TEK TRUMP BİLİYOR
Trump’un göreve geldikten sonra koltuğunda kalmasını istediği Bharara’yı neden kovduğu hala muamma. Bunu herhalde sadece Trump biliyor. Belki Bharara’nın da tahminleri vardır. Gözlemciler bu çerçevede Trump’ın oturduğu ve şirketlerinin merkezinin bulunduğu ‘Trump Tower’ binasının, Bharara’nın yetki sahasına girdiğine dikkat çekiyor.
Kasım ayında seçim sonuçlarının belli olmasından sonra evine çağırıp görevine devam edeceğini tebliği ettiği ismi bir anda kovunca ister istemek herkesi bir merak aldı. Acaba, Bharara, ‘’Daha elimde Moreland Komisyonu’nun tamamlanması gereken işleri vardı’’ mı demek istedi? Yoksa ‘’Bazı soruşturmaların yarım kalsa da, arkamdakiler başladığım işleri devam ettirecek’’ mi dedi? Yoksa mesajını kime gideceğini bilerek mi attı? Bunu önümüzdeki günler gösterecek.
