Dünya gündemi Amerikan yönetiminin yedi ülkeden göçmenlere koyduğu yasağı konuşuyor. Ancak göçmenlik konusunun günlük siyaseti aşan boyutları var. Örneğin edebiyat tarihine ‘göçmen’ yazarların kazandırdığı çok önemli eserlerden söz edilebilir.
New York Times kitap eki, Amerika’da göçmen olarak yaşamış yazarların kaleminden çıkmış önemli kitapları derledi. İşte göçmenlerin edebiyat tarihine kattığı zenginliği gösteren o kitaplardan bazıları:
Bertolt Brecht, Arturo Ui’nin Önlenebilir Tırmanışı (1941)
Nazi zulmünden kaçan Brecht, 1941’de gittiği Amerika Birleşik Devletleri’nde Arturo Ui’nin Önlenebilir Tırmanışı adlı satirik eserini kaleme almıştı. Sürgündeki yazar, eserinde yer alan popülist kabadayı karakteriyle Hitler’i eleştirdi.
Thomas Mann, Doktor Faustus (1947)
Thomas Mann da Nazilerden kaçıp Yeni Dünya’ya sığınmıştı. Kaliforniya’daki sürgününde Faust efsanesini yeniden romanlaştırdı.
Theodor Adorno, Otoritaryen Kişilik Üstüne (1950)
Yirminci yüzyılın seçkin düşünürü Adorno, Naziler tarafından üniversitedeki işinden atılınca Almanya’yı terk etmişti. Sürgünde kaleme aldığı kitapta otoriter kişiliği ve otoriterliğin faşizme dönüşümünü anlamaya çalıştı.
Hannah Arendt, Totalitarizmin Kaynakları (1951)
Yahudi düşünür Hannah Arendt de Naziler iktidara gelince Almanya’yı terk etmişti. Amerika sürgününde demokrasinin çöküşü ve totalitarizmin yükselişi üzerine kafa yordu ve ünlü kitabını kaleme aldı.
Vladimir Nabokov, Lolita (1955)
Nabokov’un ailesi Ekim Devrimi’nin ardından Rus topraklarını terk etmişti. 30’lu yaşlarında Amerika’ya giden Vladimir Nabokov en verimli çağını bu ülkede geçirdi. 1955’te edebiyat tarihinin en önemli romanlarından biri olan Lolita’ya imza attı.
Isabel Allende, Ruhlar Evi (1982)
Isabel Allende, Pinochet darbesinin ardından ülkesi Şili’den kaçtı. Amerika’da büyülü gerçekçi romanı Ruhlar Evi’ni kaleme aldı. Bir ailenin üç kuşak hikâyesini anlatan roman büyük başarı yakaladı.
Joseph Brodsky, Birden Az (1986)
Rus şair, Sovyetler Birliği’nden sürgün edildikten sonra gittiği Amerika’da yeniden doğdu. Hem şiir hem de düzyazı yazdı. 1987’de Nobel Ödülü’ne değer görüldü.
