Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü’nün (UNESCO) hazırladığı Tehlike Altındaki Diller atlasında Türkiye’de konuşulan 3 dilin yok olduğu, 15 dilin de tehlike altında olduğu belirtiliyor.
UNESCO listesindeki Türkiye’de konuşulan ancak konuşan kimse kalmadığı için yok olan diller Kapadokya Yunancası, Suriye’nin kuzeydoğusunda konuşulan Mlahso ve bir Kafkas dili olan Ubykh dilleri.
Listedeki son derece tehlike altında olan dil ise Hertevin dili. Bu dili 1999 yılında sadece bin kişi konuşuyordu. Türkiyeli Yahudilerin konuştuğu bir dil olan Gagavuzca da ciddi şekilde tehlike altında olarak tanımlanıyor. UNESCO listesinde Abazaca, Hemşince, Lazca, Pontus Yunancası, Çingene dilleri, Süryanice’ye benzeyen Suret ve Ermenice de tehlike altındaki dillerden. Abhazca, Adige, Kabar-Çerkes dilleri ve Zazaca ise güvensiz durumda olan diller.
UNESCO’ya göre bir dilin tehlike altında olmasının ölçütleri arasında yeni kuşağa aktarılamaması, dili konuşan kişi sayısının azalması, dilin öğrenilmesinde devletlerin tutumları, bireylerin kendi dillerine yönelik tutumu gibi etkenler yer alıyor.
Sadece Avrupa’da 640 dil tehlike altında çünkü çocuklar bu dilleri öğrenmiyor. UNESCO anadili çocuğun ailesinden öğrendiği ilk dil olarak tanımlıyor.
